Şekerin zararlı olduğunu duymayan kalmadığına göre biraz da tam olarak neden zararlı olduğundan bahsetsek iyi olur.Son biyoloji dersinize kaç ışık yılı uzaktasınız bilemeyiz ama hatırlarsınız şeker genelde 3 formda vücuda alınır: sukroz(merhaba sofra şekeri), laktoz (merhaba süt şekeri), sakkaroz (merhaba nişastalar). Bu moleküller sindirildiğinde ise glukoz, fruktoz , galaktoz gibi moleküllere ayrışıyorlar. Burada şekerin kimyasal analizini yapıp zaten can sıkıcı bu konuyu daha da can sıkıcı hale getirmenin alemi yok, biz kısaca neden şekere düşman olunduğunu açıklamaya çalışalım.
Sofra şekeri ile alıp veremedikleri ne?
Tükettiğimiz şeker nereden geliyor? Genellikle şeker pancarı veya şeker kamışının işlemden geçirilip rafine edilmesiyle üretiliyor. İnsan vücuduna asıl sıkıntı çıkartan, işte bu sofra şekerini oluşturan sukroz. Kesinlikle hiçbir besin değeri yok. Adı üzerinde “rafine” şeker.
Aslında şeker (sukroz) sindirildiğinde fruktoz (meyve şekeri) ve glukoza ayrışıyor. Yani özünde çaya şeker atmakla meyve yemenin bir farkı olmaması gerekiyor. Ama var! Sofra şekeri tükettiğinizde bu şeker ivedilikle sindirilerek kanınıza karışıyor çünkü zaten yediğinizde sindirilmeye hazır. Vücudun pek de efor sarf etmesi gerekmiyor, sindiriveriyor o şekeri. Şeker sindirildi, ve işte kader ağlarını örüyor.
Şekeri sindirdik. Peki sonra?
Vücudunuz şimdi ya bu şekeri depolayacak ya da yakacak. Şeker, insülin hormonunun salgılanmasına sebep oluyor. İnsülin? Hani şu “kandaki fazla şekerin depolanmasına yarayan hormon” mu? Ta kendisi. Eğer ki genetik – fizyolojik olarak metabolizmanız şekeri enerji kaynağı olarak kullanmaya yatkın (yiyip yiyip kilo almayanlar olarak da bilinir) değilse, geçmiş olsun. Sadece insülin seviyenizi zıplatmakla kalmadınız, mis gibi yağ depoladınız. Depolama her zaman kilo almayla sonuçlanmıyor, çoğu zaman bu depoyu diğer zamanlarda kullanarak dengeliyorsunuz fakat en iyi ihtimalle uzun vadede insülin seviyeniz stabil kalamaz hale gelecek ve bu da sürekli bir şeyler yeme isteğinizi tetikleyecek, kilo almak kaçınılmaz olacak. Evet, buna da insülin direnci diyoruz.
Meyvelerden ve diğer besinlerden alınan şekerin de benzer etkiler yaratma ihtimali olsa da doğal oldukları için ve “fark edilmeden tüketilme” riski barındırmadıkları için en çok rafine şekere dikkat çekiliyor. Meyvelerden alınan şeker, takip edilebilir ve dengeli tüketilebilir. Yine de hangi meyvenin insülini ne kadar zıplattığını görmek açısından, T.C. Sağlık Bakanlığı’nın yayınladığı şu kılavuzdan veya diğer kaynaklardan glisemik indekslerine şöyle bir göz atmakta fayda var.
Şekerin Zararları
- İnsülin direncine sebep oluyor.
- Karaciğere zarar veriyor.
- İnsülin direnci zaman içinde tip 2 diyabete dönüşebiliyor.
- Şeker bağımlılık yapıyor.
- Ağız ve diş sağlığı üzerinde olumsuz etkileri mevcut.
- Kanser hücreleri glukoz ile besleniyor. (Bu hücrelerin çoğalmasında insülinin etkisi olduğu düşünülüyor.)
- Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskinizi yükseltiyor.
- Obeziteyi söylememize gerek yok heralde?
Bu okuduklarınızdan sonra “lanet olsun böyle sevgiye” diyerek gözünüzün nuru şekerden kurtulmaya mı karar verdiniz? Şekerseverler için şekerden uzak durmanın yolları yazımıza göz atabilirsiniz.
Yorum Ekle